PRZEDAWNIENIE – nowe terminy

Terminy przedawnienia wyznaczają granice czasowe, w ciągu których możemy dochodzić realizacji roszczenia od naszego kontrahenta, np. zapłaty długu. Po upływie terminu przedawnienia dłużnik bez żadnych konsekwencji może uchylić się od zapłaty lub wykonania innego zobowiązania.

Od wielu lat ogólny termin przedawnienia wynosił 10 lat. Natomiast dla roszczeń o świadczenia okresowe (np. płatność abonamentu) oraz związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej wynosił trzy lata.

9 lipca 2018 roku weszły w życie zmiany kodeksu cywilnego, które dokonują drobnych ale za to bardzo istotnych modyfikacji instytucji przedawnienia.

1. Skrócenie terminu przedawnienia z 10 na 6 lat.

Największą i najważniejszą zmianą jest skrócenie podstawowego terminu przedawnienia z 10 na 6 lat.

Taki sam termin od lipca obowiązuje dla roszczeń stwierdzonych m.in. prawomocnym wyrokiem sądu lub sądu polubownego czy roszczeń stwierdzonych ugodą.

Termin przedawnienia roszczeń wynikających z prowadzenia działalności gospodarczej czy świadczeń okresowych pozostaje bez zmian – 3 lata.

Nie zmieniły się także szczególne terminy przedawnienia, jak np. dwuletni termin przy sprzedaży czy umowie o dzieło lub trzyletni termin przy umowie ubezpieczenia.

2. Sposób liczenia terminu przedawnienia

Kolejną zmianą jest sposób liczenia terminu przedawnienia. Od 9 lipca przypada on na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata.

Oznacza to, że w przypadku gdy na przykład termin 3 letni będzie upływał 9 października 2019 roku to zostanie od wydłużony do 31 grudnia 2019 roku.

3. Zarzut przedawnienia

Następną bardzo ważną zmianą z punktu widzenia konsumenta jest badanie przez sąd z urzędu czy roszczenie nie uległo przedawnieniu. Dotychczasowo zarzut przedawnienia mógł być podniesiony wyłącznie przez pozwanego, co wiązało się z kontradyktoryjnością procesu cywilnego. Jeżeli pozwany nie podniósł w trakcie procesu zarzutu przedawnienia to sąd wydawał wyrok zasądzający pomimo, że roszczenie było w rzeczywistości już dawno przedawnione.

Nowelizacja wprowadza również możliwości nieuwzględnienia przez sąd upływu terminu przedawnienia w sporze z konsumentem. Zgodnie bowiem z wprowadzonym teraz art. 1171 k.c. w wyjątkowych przypadkach sąd może, po rozważeniu interesów stron, nie uwzględnić upływu terminu przedawnienia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi, jeżeli wymagają tego względy słuszności. Korzystając z uprawnienia, o którym mowa w § 1, sąd powinien rozważyć w szczególności: długość terminu przedawnienia, długość okresu od upływu terminu przedawnienia do chwili dochodzenia roszczenia, charakter okoliczności, które spowodowały niedochodzenie roszczenia przez uprawnionego, w tym wpływ zachowania zobowiązanego na opóźnienie uprawnionego w dochodzeniu roszczenia

Powyższe oznacza, że sąd opierając się na względach słuszności będzie mógł nie uwzględnić przedawnienia i w konsekwencji wydać wyrok zgodny z żądaniem powoda.

Nowe terminy co do zasady dotyczą także roszczeń powstałych przed wejściem w życie ww. ustawy, lecz jeszcze nieprzedawnionych, z zastrzeżeniem, że jeśli w przypadku zastosowania nowych przepisów termin przedawnienia jest krótszy niż według przepisów dotychczasowych, to bieg przedawnienia rozpoczyna się z dniem wejścia w życie nowej ustawy. Jeżeli jednak przedawnienie, którego bieg rozpoczął się przed dniem wejścia w życie nowej ustawy nastąpiłoby przy uwzględnieniu dotychczasowego terminu przedawnienia wcześniej, to wówczas przedawnienie następuje z upływem tego wcześniejszego terminu.

Na przykład, gdy w dniu wejścia w życie zmian (09.07.2018 r.) termin przedawnienia roszczenia, który wynosił zgodnie z poprzednimi przepisami 10 lat i biegł już 5 lat – to upłynie on dopiero za kolejne 5 lat (gdyż jest to termin krótszy niż ten, który przypadłby po doliczeniu nowego 6-letniego terminu od wejścia w życie nowej ustawy). Natomiast jeżeli w dniu wejścia w życie nowych przepisów upłynął jedynie 1 rok terminu przedawnienia to wówczas upłynie on po 6 latach po wejściu w życie nowej ustawy.

Related Posts

Zadzwoń